|
|
|||
ဗုဒၶေဂါတမ ပြင္႔ေတာ္မူခဲ႔ျခင္း။ ။(ဘီစီ ၆-ရာစု) မဟာသကၠရာဇ္ (သကၠရာဇ္ အသစ္ဟုလည္း ေခၚပါသည္) ၁၀၃-ခုတြင္ မဇၥ်ိမေဒသတြင္ ဗုဒၶေဂါတမ
ပြင္႔ေတာ္မူခဲ႔ၿပီး ၁၀၄-ခု တြင္ ျမတ္စြာဘုရားသခင္သည္ ေဒဝါဂီရိ (ေခၚ)
နတ္ေတာင္သုိ႔ ၾကြေတာ္မူခဲ႔ပါသည္။ ထုိအခ်ိန္က ဤေနရာ၊ ဤေဒသရွိ လူတုိ႔၏
စရုိက္ဘာသာ ဓေလ႔အလုိက္ (ပုဂၢလဇၥ်ာသယ အားေလ်ာ္စြာ) ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္
ေရႊေရာင္ေတာက္ပေသာ နတ္သားအသြင္ ဖန္ဆင္းေတာ္မူလ်က္ နိဂုံးသူ
နိဂုံးသားတုိ႔အား (၇) ရက္တုိင္တုိင္ တရားေဒသနာေတာ္ ေဟာၾကားေတာ္မူၿပီးေနာက္
ဗုဒၶသာသနာ အရွည္ထြန္းကားေစရန္ ကိုယ္စားေတာ္ (နိမၼိတ) ေရႊနတ္ရုပ္ႀကီးကုိ
ထားေတာ္မူခဲ႔ပါသည္။ ေရႊနတ္ေတာ္ ေစတီေတာ္ တည္ထားျခင္း။
။ျမတ္စြာဘုရား၏ ကုိယ္ပြားေတာ္ (နိမၼိတ) ေရႊနတ္ရုပ္ႀကီးကုိ နိဂုံးသူ၊
နိဂုံးသားတုိ႔က အုတ္၊ အဂၤေတတို႔ျဖင္႔ ၿမဳိ႕လ်က္ ေစတီတည္ကာ
ကုိးကြယ္ခဲ႔ၾကပါသည္။ (ေရႊေရာင္ေတာက္ပေနေသာ နတ္ရုပ္ႀကီးကုိ ဌာပနာလ်က္
ေစတီတည္ထားျခင္းေၾကာင္႔ "ေရႊနတ္ေတာ္ ေစတီ" ဟု ေခၚတြင္ခဲ႔ၾကပါသည္။)
ေစတီတည္ရာတြင္ ေန႔အခါတြင္ လူတုိ႔တည္ၾကၿပီး၊ ညအခါ နတ္တုိ႔တည္ၾကသည္ကုိ
အစြဲျပဳ၍ "လူနတ္ ႏွစ္လီ တစ္ရစ္စီ ေစတီေရႊနတ္ေတာင္" ဟု
သမုိင္းအဆုိရွိခဲ႔ပါသည္။ သကၠရာဇ္ ၁၀၄-တြင္ ဘုရားတည္ျခင္းေၾကာင္႔ "ဇယသုဥ္ဧစ္ နတ္ေတာင္ျဖစ္ မွတ္လစ္ႏွစ္ေကာဇာ" ဟု သမုိင္းတြင္ ေတြရွိရပါသည္။ သေရေခတၱရာေခတ္။
။ဒြတၱေဘာင္မင္း၏ မိဖုရားမ်ားျဖစ္ၾကေသာ ပိႆႏိုးမိဖုရားႏွင္႔
စႏၵာေဒဝီမိဖုရားတုိ႔သည္ ႏွစ္ေပါင္း ၁၄၀ ေက်ာ္သျဖင္႔ ပ်က္စီးယုိယြင္းေနေသာ
ေရႊနတ္ေတာင္ ေစတီေတာ္ကုိ ဘုရားရွင္၏ ဓာတ္ေတာ္ ၁၈၂-ဆူကုိ ႒ာပနာ၍
(၁၆၂-ဆူဟုလည္း အခ်ဳိ႕စာတြင္ ေတြ႔ရပါသည္) ထပ္မံျပဳျပင္ တည္ေတာ္မူခဲ႔ရာ
ဉာဏ္ေတာ္ ၁၅-ေတာင္ထိ ျမင္႔ခဲ႔ပါသည္။ ပုဂံေခတ္။
။ေကာဇာသကၠရာဇ္ ၆၄၈-ခုႏွစ္တြင္ ျပည္စား သီဟသူသည္ ခမည္းေတာ္မိန္႔မွာသည္႔
စကားအရ လက္စြတ္ေတာ္ကုိ ေရာင္းခ်၍ ေရႊနတ္ေတာင္ ေစတီေတာ္ကုိ ျပဳျပင္မြန္းမံ
တည္ေဆာက္ေတာ္မူခဲ႔ရာ ဉာဏ္ေတာ္ (၄၄) ေတာင္ရွိခဲ႔ပါသည္။ `(ထုိအခ်ိန္တြင္
"ဗာရာဏသီၿမဳိ႕၏ အေရွ႕ေတာင္စဥ္တစ္တန္းဝယ္ ေရႊထြက္ေသာ
ေတာင္သုံးလံုးရွိသည္ကုိစြဲ၍ ေရႊေတာင္ၿမဳိ႕ သမုတ္သည္" ဟု ေတြ႔ရွိရပါသည္။) ေတာင္ငူေခတ္။
။ေတာင္ငူဘုရင္ တပင္ေရႊထီးသည္ ၈၉၂-ခုႏွစ္တြင္ ထီးနန္းတက္ၿပီးေနာက္
ျပည္ၿမဳိ႕ကုိ တုိက္ခုိက္သိမ္းပုိက္ၿပီးလ်င္ ေဟာင္းႏြမ္းေနေသာ ေရႊနတ္ေတာင္
ေစတီေတာ္ကုိ ျပဳျပင္မြမ္းမံ၍ ကုိယ္ေတာ္လုံးျပည္႔ ေရႊသကၤန္းကပ္လႉပါသည္။ အင္းဝေခတ္။
။သကၠရာဇ္ ၁၁၀၀-မျပည္႔မီ ဟံသာဝတီေရာက္မင္း၏ ေျမာက္နန္း မိဖုရားသည္
သားေတာ္အေနာ္ရထာမင္းေစာႏွင္႔ သမီးေတာ္ ထိပ္ပန္းမင္းသမီးတုိ႔ကုိ
ေရႊေတာင္ၿမဳိ႕ စားေစခဲ႔ရာ ေရႊနတ္ေတာင္ေစတီေတာ္ကုိ မ်ားစြာ ျပဳျပင္ခဲ႔ပါသည္။ ကုန္းေဘာင္ေခတ္။
။သကၠရာဇ္ ၁၁၄၆-ခုႏွစ္တြင္ ဘုိးေတာ္ဘုရား၏ သားေတာ္ အိမ္ေရွ႕မင္းသည္
ရခုိင္ျပည္မွအျပန္ ေရႊနတ္ေတာင္ ေစတီေတာ္ကုိ ဝင္ေရာက္ဖူးေမွ်ာ္၍
ကုိယ္ေတာ္အျပည္႔ ေရႊသကၠန္းကပ္လႉခဲ႔ပါသည္။
သကၠရာဇ္ ၁၂၀၀-ျပည္႔ႏွစ္ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ စစ္ျဖစ္ေနစဥ္ ေရႊေတာင္ၿမဳိ႕
က်ီးသဲေလးထပ္ဆရာေတာ္ အရွင္လာဘာဝရသည္ မြန္းမံ၍ ေရႊသကၠန္းကပလႉခဲ႔ပါသည္။
သကၠရာဇ္ ၁၂၂၀-ျပည္႔ႏွစ္တြင္ မုိးႀကီးသည္းထန္စြာ ရြာသြန္းေသာေၾကာင္႔
ေစတီေတာ္ႀကီး၏ ထီးေတာ္၊ ငွက္ေပ်ာဖူးေတာ္၊ ေဖာင္းရစ္ေတာ္တုိ႔
ေျမခပ်က္စီးသျဖင္႔ ေရႊေတာင္ၿမဳိ႕ ကန္ႀကီးဒါယကာ ဦးေမွာ္၊ ဦးလင္း၊
ဦးညွင္း အစရွိေသာ ဘ႑ာေတာ္ထိန္းအဖြဲ႔မွ ျပဳျပင္မြမ္းမံခဲ႔ရာ ဉာဏ္ေတာ္
၅၅-ေတာင္ထိ ရွိခဲ႔ပါသည္။ အဂၤလိပ္တုိ႔ အုပ္ခ်ဳပ္စဥ္ကာလ။
။၁၂၅၅-ခု၊ တေပါင္းလတြင္ ေစတီေတာ္ႀကီး၏ ေျမာက္ဘက္ ေစာင္းတန္းႏွင္႔တကြ
ျပႆာဒ္ႀကီးမ်ား၊ ဇရပ္တန္ေဆာင္းမ်ား မီးသင္႔ေလာင္ကၽြမ္းျခင္းခံရသျဖင္႔
ရဟန္းေတာ္ ရွင္သာသနႏွင္႔ နယ္ပုိင္ဝန္ေထာက္ ဦးေရွာင္၊ ေရႊေတာင္ၿမဳိ႕
ဦးဆင္၊ ဦးပြား၊ ဦးခုိင္ စေသာ ဘ႑ာေတာ္ထိန္အဖြဲ႔ႏွင္႔ ျပည္သူတုိ႔က
ေစတီေတာ္ႀကီးအား ျပန္လည္ျပဳျပင္ မြန္းမံခဲ႔ၾကပါသည္။
သကၠရာဇ္ ၁၂၆၁-ခုႏွစ္အထိ ၆-ႏွစ္မွ် ျပဳျပင္မြန္းမံၾကသျဖင္႔ ဉာဏ္ေတာ္ကုိလည္း
ယခုဖူးေတြ႔ရသည္႔အတုိင္း (၈၁) ေတာင္တစ္ထြာအထိ တုိးျမွင္႔ခဲ႔ၾကပါသည္။
၁၂၆၉-ခုႏွစ္တြင္ ေရႊေတာင္ၿမဳိ႕ ဦးသာေဗ်ာ၊ ဦးစံျမ၊ ဦးသာေမာင္ စေသာ
လူႀကီးမ်ား ႀကီးမႉးလ်က္ ရင္ျပင္ေတာ္ အုတ္၊ အဂၤေတခင္းျခင္း၊ ေရႊပန္းခုိင္
(၁၂) ခုိင္၊ စုိက္ထီး (၈) စင္း၊ တံခြန္တုိင္ (၄) တုိင္
စုိက္ထူလႉခဲ႔ၾကပါသည္။ ဤေရႊနတ္ေတာင္ေစတီေတာ္ သမိုင္းကုိ ဦးေသာင္းခင္(ဓမၼာစရိယ၊ဘီေအ) ေရးသားျပဳစု၍ ဆရာေတာ္ ဦးအဂၢဝံသ(အဂၢမဟာအေက်ာ္ အဂၢမဟာပ႑ိတ) မွ တည္းျဖတ္ထုတ္ေဝေသာ "ေရႊနတ္ေတာင္ ေစတီေတာ္ သမုိင္းအက်ဥ္းခ်ဳပ္ႏွင္႔ ႏႈိးေဆာ္စာတမ္းမွ" ကူးယူေရးသား ပူေဇာ္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။အဆုိပါ စာတမ္းတြင္ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေခတ္အထိ ေခတ္အဆက္ဆက္ေၾကာင္း ေရးသားတင္ျပထားေသာ္လည္း စာအရမ္းမ်ားသြားမည္စုိးေသာေၾကာင္႔ ခ်န္လွပ္ထားခဲ႔ပါသည္။
ေရႊမ်က္မွန္ွဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ႀကီး ေရႊမ်က္မွန္ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ႀကီးသည္ ပဲခူးတုိင္း(အေနာက္ပုိင္း)၊ ေရႊေတာင္ၿမဳိ႕တြင္ ကိန္းဝပ္စံပယ္လ်က္ရိွေသာ သမုိင္းဝင္ တန္ခုိးႀကီးဘုရားမ်ားတြင္ တစ္ဆူအပါအဝင္ ျဖစ္ပါသည္။ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေရႊမ်က္မွန္ တပ္ဆင္ ပူေဇာ္ထားေသာ တစ္ဆူတည္းေသာ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ႀကီး ျဖစ္ပါသည္။ ေရႊမ်က္မွန္ဘုရားႀကီးထံတြင္ ရုိေသေလးျမတ္စြာ အဓိ႒ာန္ေဆာက္တည္ ၾကည္ညဳိပါက ရာထူးအာဏာ ဘုန္းတန္ခုိး ထြန္းေတာက္ ျပည္႔ၿဖဳိးေအာင္ျမင္ျခင္း၊ ေကာင္က်ဳိးရရွိျခင္းႏွင္႔ လုိအင္ဆႏၵ ျပည္႔စုံျခင္းမ်ား ဒိ႒ဓမၼ ေတြ႔ႀကံဳခံစားရသည္ဟု သိရွိရပါသည္။ အထူးသျဖင္႔ မ်က္စိေဝဒနာရွင္မ်ား၊ မ်က္စိအလင္း ကြယ္ေပ်ာက္သြားသူမ်ားသည္ ဘုရားႀကီး၏ ေရွ႕ေတာ္ေမွာက္တြင္ အဓိ႒ာန္ၿပီး ေရႊမ်က္မွန္ ဂါထာေတာ္ကုိ ရြတ္ဖတ္ပူေဇာ္ျခင္းျဖင္႔ မ်က္စိေဝဒနာမ်ား သက္သာေပ်ာက္ကင္းေၾကာင္း၊ မ်က္စိအလင္း ျပန္လည္ရရွိေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ ေရြမ်က္မွန္ ဘုရားႀကီး၏ ၾကည္ညိဳဖြယ္ရာ သမုိင္းအက်ဥ္းခ်ဳပ္ကုိ စာဖတ္သူတုိ႔ ဖတ္ရႈ႕ေလ႔လာကာ ၾကည္ညဳိသဒၶါပြားႏုိင္ေစရန္ တင္ျပ လုိက္ရပါသည္။ "ဆုေတာင္းျပည္႔ ေရႊမ်က္မွန္ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ႀကီး" ၏ သမုိင္းအက်ဥ္းခ်ဳပ္ ပဲခူးတုိင္း (အေနာက္ပုိင္း) ေရႊေတာင္ၿမဳိ႕တြင္ ကိန္းဝပ္စံပယ္ေတာ္မူလ်က္ရွိေသာ 'သမုိင္းဝင္ ဆုေတာင္းျပည္႔ ေရႊမ်က္မွန္ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ႀကီး' သည္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေရႊမ်က္မွန္ တပ္ဆင္ပူေဇာ္ထားသည္႔ တစ္ဆူတည္းေသာ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ႀကီးျဖစ္၍ ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကား လူသိမ်ားေသာ ဘုရားႀကီး ျဖစ္ပါသည္။ ပ်ဴေခတ္ေႏွာင္း၊
သေရေခတၱရာမင္းအဆက္ဆက္ တည္ေထာင္ခဲ႔သည္႔ ဒြတၱေဘာင္မင္းႀကီးႏွင္႔
ဗိႆႏုိးမိဖုရားႏွင္႔႔ စႏၵာေဒဝီမိဖုရားတုိ႔သည္ ဘီစီ(၅)ရာစုအတြင္း
ေရႊေတာင္ၿမဳိ႕ အေနာက္ေတာင္ယြန္းယြန္းရွိ ေရႊနတ္ေတာင္ ေစတီေတာ္ျမတ္ႀကီးကုိ
အသစ္ထပ္မံ ျပဳျပင္ပူေဇာ္ဖူးေမွ်ာ္ၿပီး အျပန္ခရီးတစ္ေထာက္အျဖစ္
ယခုတည္ကုန္းဟု ေခၚဆုိေသာအရပ္တြင္ ညအိပ္ရပ္နားခဲ႔သည္။
ဗိႆႏုိးမိဖုရားႀကီးသည္ ညဥ္႔အခါတည္းခုိရပ္နားစဥ္ အိပ္မက္ျမင္မက္ခဲ႔သည္။
မိမိတုိ႔တည္းခုိေသာေနရာ၏ အေနာက္ေျမာက္ ယြန္းယြန္း အရပ္တစ္ေနရာတြင္
ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္တစ္ဆူကုိ ဖူးေမွ်ာ္ရေၾကာင္း အိပ္မက္ျမင္မက္သည္ကုိ
နံနက္မုိးေသာက္ေသာအခါ ဒြတၱေဘာင္မင္းႀကီးထံ အေၾကာင္းစုံေလွ်ာက္ထားရာ
မင္းႀကီးလည္း မိဖုရား၊ မွဴးမတ္၊ ပရိပ္သတ္ႏွင္႔ ယင္းေနရာကုိ
ၾကြေရာက္ရွာေဖြၾကေလသည္။ ယခု
ေရႊမ်က္မွန္ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ႀကီး တည္ထားကုိးကြယ္လွ်က္ရွိေသာေနရာ
ေဖ်ာက္ဆိပ္ကုန္း(ယခု-သိမ္ကုန္း) သုိ႔ ေရာက္ေသာအခါ
ဘုရားေရာင္ၾကည္ေတာ္ကဲ႔သုိ႔ အေရာင္မ်ဳိးစံုဝင္းလက္၍ ေကာင္းကင္သို႔
ေရာင္စဥ္မ်ား ျဖာတက္သြားသည္ကုိ မင္း၊ မိဖုရား၊ မွဴးမတ္ႏွင္႔ ပရိတ္သတ္တုိ႔
ျမင္ေတြ႔လုိက္ရသျဖင္႔ မိမိတုိ႔ဘုရားတည္ၿပီး ကုသုိလ္ေကာင္းမႈျပဳရန္အတြက္
နတ္ေကာင္းနတ္ျမတ္မ်ားက ျပသျခင္းျဖစ္သည္ဟု ယံုၾကည္ကာ
ဤရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ႀကီးကုိ မဟာသကၠရာဇ္ (၂၅၀)ခုႏွစ္တြင္
တည္ထားကုိးကြယ္ခဲ႔ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ (ထုိစဥ္က ေရႊမ်က္မွန္ တပ္ဆင္ထားျခင္း
မရွိေသးပါ။)
ဤကဲ႔သုိ႔ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ႀကီး တည္ထားပူေဇာ္ၿပီး မၾကာေသာကာလတြင္
ဒြတၱေဘာင္မင္းတရားႀကီး၏ နတ္မ်က္စိအလင္းေရာင္ ကြယ္သြားရာ
ပညာရွိမွဴးမတ္မ်ားအား ေဗဒင္ကိိန္ခန္းမ်ား တြက္ခ်က္ၾကည္႔ေစေသာအခါ မင္းႀကီး
တည္ထားကုိးကြယ္ခဲ႔ေသာ ရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ႀကီးတြင္ ရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ႀကီး၏
မ်က္လုံးေတာ္ႏွင္႔ လုိက္ဖတ္ညီေသာ မ်က္လံုးေတာ္ပံုသ႑ာန္ႏွင္႔
တူညီသည္႔မွန္တစ္စုံကုိ ဆက္ကပ္လွဴဒါန္းပါက မင္းႀကီး၏ နတ္မ်က္စိအလင္းေရာင္
ျပန္လည္ရရွိႏုိင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေလွွ်ာက္ထားၾကသျဖင္႔ မွန္တစ္စံုကုိ
မွန္တစ္စံုကုိ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္တြင္ ဆက္ကပ္လွဴဒါန္းရာ မင္းႀကီး၏
နတ္မ်က္စိအလင္း ျပန္လည္ရရွိခ႔ဲေလသည္။
ျမန္မာသကၠရာဇ္ (၁၂၂၇) ခုႏွစ္မတုိင္မီ ကုန္းေဘာင္ေခတ္ကာလတြင္
သာသနာေရးဂုိဏ္းဂဏမ်ား အသင္းကြဲ ေပၚေပါက္လာသျဖင္႔ သာသနာေတာ္
တည္တံ႔ျပန္႔ပြားေစျခင္းငွာ ေရႊေတာင္ၿမဳိ႕သားႀကီး ေဇယ်နႏၵမိတ္က
ယင္းဗုဒၵရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ႀကီီးအား ျပန္လည္ျပဳျပင္၍ ဒြတၱေဘာင္မင္းႀကီး
လွဴဒါန္းခဲ႔ေသာ မွန္တစ္စံုကုိ ၿခဳံငံုလ်က္ ေရႊသားအတိရွိေသာ
မ်က္မွန္ေတာ္ႀကီးအျဖစ္ ျပဳျပင္မြန္းမံ တပ္ဆင္ပူေဇာ္ခဲ႔ေလသည္။ ဤေရႊမ်က္မွန္ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ႀကီး၏ သမုိင္းအက်ဥ္းခ်ဳပ္ကုိ ေဂါပကအဖြဲ႔
(ေရႊမ်က္မွန္ဘုရားႀကီိး)မွ ေရးသားျပဳစု၍ ဦးဝုိင္းတင္ (အတြင္းေရးမွဴး၊
ေရႊမ်က္မွန္ေဂါပကအဖြဲ႔) မွ ထုတ္ေဝေသာ သမုိင္းဝင္ ဆုေတာင္ျပည္႔ ေရႊမ်က္မွန္
ဗုဒၵရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ႀကီး၏ သမုိင္းအက်ဥ္းခ်ဳပ္မွ ကူးယူေရးသား
ပူေဇာ္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဤစာအုပ္ကေလးထဲတြင္ ဆင္႔ကဲသမုိင္းျဖစ္စဥ္မ်ားပါ
ထည္႔သြင္းေရးသားထားေသာ္လည္း အရမ္းရွည္သြားမည္ကုိ စုိိးရိမ္ေသာေၾကာင္႔
ခ်န္လွပ္ထားခဲ႔ပါသည္။ |